De Wet arbeidsmarkt in balans (Wab) van minister Koolmees van Sociale Zaken ligt bij de Eerste Kamer. Voorstellen om payrolling te reguleren, zijn onderdeel van het wetsvoorstel van minister Koolmees. De manier waarop dit gebeurt is echter buitengewoon onwenselijk, stelt hoogleraar Arbeidsrecht Leonard Verburg.
“Wat het kabinet in het wetsvoorstel eigenlijk doet, is de definitie van de payrollwerkgever overnemen uit de Ontslagregeling van 2015,” zegt Verburg. “Een gevolg is dat elke vorm van bemiddeling waarbij er géén actieve werving van uitzendkrachten en inleners is, automatisch tot payrollen wordt bestempeld. De Raad van State was daar vorig jaar buitengewoon kritisch over, omdat het geen recht doet aan de diversiteit van vormen van terbeschikkingstelling én de verschillende vormen van payrolling te veel over één kam scheert. Maar de minister heeft daar niets mee gedaan.”
Rechtsonzekerheid
In de praktijk zal dit tot tal van problemen leiden, voorspelt Verburg. “Deze ruime en onduidelijke definitie van payrolling zorgt voor veel rechtsonzekerheid in de uitzendwereld en holt de allocatiefunctie van de branche uit.” Immers, zo stelt Verburg, een reguliere uitzendovereenkomst kan achteraf toch door de rechter worden beoordeeld als een payrollovereenkomst. “Denk bijvoorbeeld aan iemand uit het bestand van UWV, die door een uitzendbureau aan het werk wordt geholpen en waarbij er dus geen werving heeft plaatsgevonden. Zo zijn er vele voorbeelden te bedenken, waarbij er een grijs gebied is tussen uitzendwerk en payrolling.” En dus denkt Verburg dat vooral de arbeidsrechtadvocaten hier garen bij spinnen. “Dit leidt tot een juridisch slagveld, waarvan vooral de advocaten veel lol hebben.”
“De ruime en onduidelijke definitie van payrolling zorgt voor veel rechtsonzekerheid in de uitzendwereld en holt de allocatiefunctie van de branche uit.” – Leonard Verburg
De huidige definitie van payrolling is in de ogen van Verburg ‘veel te weinig onderscheidend’. “Uiteraard zijn er vormen van payrolling die niet door de beugel kunnen. Daar staat tegenover dat er veel payrollbedrijven zijn die hun werkgeversfunctie op een goede manier invullen. Die bedrijven worden nu slachtoffer van deze regelgeving. De goede moeten dus onder de kwade leiden.”
Geen balans
De Wab is volgens Verburg met mooie woorden gepresenteerd, alsof het een oplossing is voor alle problemen op de arbeidsmarkt. “Maar deze wet brengt de arbeidsmarkt niet in balans. Dit was het haalbare compromis binnen de coalitie.” Volgens Verburg is de Wab een nieuw voorbeeld van de ‘dynamiek van regelgeving in dit land’. “Als iets niet goed gaat, doen we hier en daar een reparatie. Terwijl we zouden moeten nadenken over het bouwen van een compleet nieuw huis.”
Wat het wetsvoorstel van minister Koolmees feitelijk doet, is het duurder maken van flexibele arbeid, schetst Verburg. “Men hoopt dat werkgevers vaker gaan kiezen voor vaste contracten. Maar dat is ijdele hoop, omdat zzp door het kabinet niet wordt gereguleerd. Er zal dus een waterbed-effect optreden: een verschuiving ten gunste van zzp.”
Het werkelijke probleem is volgens Verburg dat het vaste contract ‘te vast’ is. “Wij hebben als enige OESO-land nog altijd de preventieve toetsing bij ontslag. Bovendien zijn de werkgeverslasten bij een vast contract fors en de risico’s – door bijvoorbeeld de loondoorbetaling bij ziekte – groot. Als je daar niets aan doet, gaat het ook niet lukken om flex terug te dringen.”
Integrale visie noodzakelijk
“Dit wetsvoorstel doet geen recht aan de diversiteit in de arbeidsverhoudingen en beschadigt de arbeidsmarkt onnodig. Ik zou de ABU adviseren om deze fundamentele bezwaren nog eens nadrukkelijk onder de aandacht van de Eerste Kamer te brengen,” concludeert Verburg. “De Wab lost de problemen op de arbeidsmarkt niet op. Wat nodig is, is een integrale visie op onze arbeidsmarkt. Waarbij wordt gekeken naar een rechtvaardig toekomstperspectief, dat ook ruimte biedt aan ondernemerschap. Het wordt tijd dat we met de bouw van een nieuw huis gaan beginnen.”
De Wab: hoe nu verder?
Begin februari is de Wet arbeidsmarkt in balans (Wab) aangenomen door de Tweede Kamer. Minister Koolmees heeft de wet nu voor goedkeuring naar de Eerste Kamer gestuurd, die waarschijnlijk eind mei over de wet stemt. De komende maanden probeert de ABU de Eerste Kamerleden te overtuigen van de schadelijke effecten van de Wab. Het gaat daarbij vooral om twee punten:
- De definitie van payrolling is nu zo ruim en onduidelijk, dat ook reguliere vormen van uitzenden geraakt dreigen te worden. Met als gevolg grote rechtsonzekerheid voor de branche en uitholling van de belangrijke allocatiefunctie van uitzendwerk.
- De definitie is bovendien niet onderscheidend genoeg, waardoor payrollbedrijven, die hun werkgeversfunctie op een goede manier invullen, ook slachtoffer worden van deze nieuwe regelgeving.
